Bezpieczniki topikowe niskiego napięcia
Bezpieczniki topikowe są najstarszymi samoczynnymi urządzeniami przeznaczonymi do zabezpieczania urządzeń elektrycznych przed skutkami przetężeń. Zabezpieczają one przede wszystkim przed skutkami zwarć i w ograniczonym zakresie przed skutkami przeciążeń. Są to łączniki jednorazowego użytku.
Na działanie i parametry bezpiecznika topikowego decydujący wpływ mają: element topikowy, gasiwo i korpus wkładki. Materiał i kształt elementu topikowego oraz rodzaj gasiwa wpływają na jego charakterystykę czasowo-prądową, całkę Joule’a przedłukową i wyłączenia oraz zdolność wyłączania.
Wkładka topikowa typu DIII (gG / 35 A / 690 V) firmy Jean Mueller
Podstawowe parametry
Normy przedmiotowe dotyczące bezpieczników podają wiele pojęć i definicji ich parametrów, ale z punktu widzenia praktycznego do celów ochrony przetężeniowej i przeciwporażeniowej najważniejsze i najczęściej podawane są charakterystyki:
• charakterystyka czasowo-prądowa – krzywa obrazująca w układzie współrzędnych t-I z podziałką logarytmiczną na obu osiach średnie czasy przedłukowe albo czasy wyłączania t w zależności od prądu spodziewanego w określonych warunkach wyłączania. Przy czasach wyłączania przekraczających 0,1 s zwykle pomija się różnicę między czasem przedłukowym i czasem wyłączania. Jest to charakterystyka zależna typowa dla wszystkich urządzeń opartych na cieplnej zasadzie działania. Im prąd jest większy, tym krótszy jest czas zadziałania urządzenia;
• pasmowa charakterystyka czasowo-prądowa wkładki bezpiecznikowej – tworzą ją dwie krzywe – krzywa najkrótszych czasów przedłukowych tp (tzw. krzywa dolna) i krzywa najdłuższych czasów wyłączenia tw (tzw. krzywa górna);
• prąd spodziewany – wartość skuteczna prądu jaki popłynie w obwodzie elektrycznym, gdy bezpiecznik będzie zastąpiony połączeniem o pomijalnej impedancji. W obwodach prądu przemiennego jest to prąd początkowy;
• prąd ograniczony – jest to największa chwilowa wartość prądu wyłączeniowego wkładki topikowej;
• charakterystyka prądu ograniczonego – zależność prądu ograniczonego od prądu spodziewanego w określonych warunkach działania bezpiecznika;
• charakterystyka I2t – krzywa przedstawiająca zależność
od prądu spodziewanego. Całka Joule’a jest miarą ilości ciepła (I2 x t x R) przepływającego przez wkładkę bezpiecznikową i przez wszystkie części zabezpieczonego obwodu w określonym czasie, np. w czasie przedłukowym (I2tp) lub w czasie wyłączania (I2tn). Liczbowo całka Joule’a jest energią cieplną wyrażoną w dżulach, jaką prąd w analizowanym obwodzie wydzieliłby na rezystancji 1W.
• prąd znamionowy bezpiecznika In – wynosi zazwyczaj od 2 mA do 1600 A zależnie od wykonania i oznacza jego obciążalność długotrwałą; oferowane są również bezpieczniki o prądach znamionowych mniejszych i większych. Przy doborze wartości prądu znamionowego bezpiecznika do zabezpieczenia instalacji elektrycznej trzeba uwzględniać wymagania w zakresie ochrony przed prądami przetężeniowymi (przeciążeniowym i zwarciowym) oraz perspektywiczne warunki pracy instalacji. Prąd znamionowy wkładki w określonym zastosowaniu powinien być jak najmniejszy, ale bezpieczniki powinny zapewnić przenoszenie krótkotrwałych przeciążeń w stanach nieustalonych. Należy również uwzględniać warunki selektywności zabezpieczeń połączonych w szereg;
• zwarciowa zdolność wyłączenia – największa wartość skuteczna prądu spodziewanego (zwarciowego), którą wkładka może przerwać przy określonym napięciu. Po zadziałaniu wkładki ani podstawa bezpiecznikowa (gniazdo), ani sama wkładka nie powinny być uszkodzone w sposób utrudniający wymianę wkładki. Znamionowe prądy wyłączalne bezpieczników instalacyjnych prądu przemiennego wynoszą zazwyczaj 50 kA i niekiedy 100 kA. Wkładki bezpiecznikowe miniaturowe z gwintami podstawy i główek E16 i E18 mają czasem mniejsze zdolności wyłączalne. Znamionowe prądy wyłączalne bezpieczników przemysłowych zależą od wartości prądu znamionowego wkładki i najczęściej przekraczają 100 kA. Wartości te są tak duże, że w praktyce nie ograniczają stosowania bezpieczników ze względu na ich niewystarczającą zdolność wyłączalną prądów zwarciowych;
• napięcie znamionowe bezpiecznika Un – jest wartością napięcia określoną przez producenta; uwzględnia jego izolację oraz warunki gaszenia łuku. Typowymi napięciami znamionowymi bezpieczników topikowych są: 32, 63, 125, 250, 400, 500, 690 i 1000 V. Przyjęto zasadę, że napięcie znamionowe bezpiecznika nie może mieć mniejszej wartości niż napięcia instalacji, w której bezpiecznik będzie zainstalowany;
• współczynnik k – jest ważnym parametrem określającym przydatność bezpiecznika do zabezpieczania obwodu; jest to krotność prądu znamionowego wkładki topikowej, przy której następuje jej przepalenie w wymaganym czasie 0,2 s, 0,4 s lub < 5 s w celu zapewnienia skutecznej ochrony przeciwporażeniowej. Największym prądem powodującym przepalenie wkładki topikowej w wymaganym czasie jest tzw. prąd wyłączalny Ia zgodny z zależnością Ia = k x In.
Każdy wytwórca bezpieczników topikowych podaje w swoich katalogach wyrobów pasmowe charakterystyki czasowo-prądowe, z których można odczytać i wyliczyć współczynnik k. Biorąc jednak pod uwagę utrudnione odczytywanie wartości liczbowych z charakterystyk t-I w skali logarytmicznej, wytwórcy uzupełniają charakterystyki w formie graficznej tablicami zawierającymi odczytane i wyliczone wartości maksymalnych prądów zadziałania (przepalenia) wkładek topikowych przy czasach krótszych od 0,2 s, 0,4 s, 5 s, i 1 h.
Bezpiecznik przemysłowy NH 2 firmy ETI Polam
Wartości te są niezbędne do doboru:
• bezpieczników do zabezpieczenia przewodów w instalacjach elektrycznych przed skutkami przepływu prądów przeciążeniowych i zwarciowych – prąd zadziałania wkładki w czasie mniejszym lub równym 1 godzinie,
• bezpieczników do ochrony prz ed dotykiem pośrednim (w razie uszkodzenia) przez samoczynne wyłączenie zasilania w instalacjach niskiego napięcia przy czasach zadziałania wkładki w czasie mniejszym lub równym 0,2 s, 0,4 s, < 5 s (tabela 1).
Budowa bezpieczników topikowych
Bezpieczniki topikowe składają się z wymiennej wkładki topikowej i z gniazda bezpiecznikowego (podstawy). Dzielą się na: bezpieczniki instalacyjne i bezpieczniki przemysłowe (nożowe). W bezpiecznikach instalacyjnych do mocowania wkładki topikowej w gnieździe służy mosiężna gwintowana główka z izolacją porcelanową. Wewnątrz gniazda bezpiecznikowego pod wkładką topikową umieszczana jest wstawka kalibrująca o wielkości zależnej od prądu znamionowego wkładki topikowej. Wstawka kalibrująca ogranicza możliwość zamiany wkładki topikowej o określonym prądzie znamionowym na wkładkę o większym prądzie znamionowym. W bezpiecznikach instalacyjnych wkładka topikowa może być wymieniana przez osoby niewykwalifikowane pod warunkiem zachowania podstawowych środków bezpieczeństwa.
Do bezpieczników przemysłowych wkładki topikowe produkowane są w formie ceramicznych prostopadłościanów ze stykami nożowymi, mocowanymi w podstawie bezpiecznikowej ze stykami szczękowymi lub w rozłącznikach bezpiecznikowych. Bezpieczniki przemysłowe przeznaczone są do wymiany za pomocą uchwytu izolacyjnego przez osoby wykwalifikowane.
Gaszenie łuku
Zdolność bezpieczników do przerywania i ograniczania prądów zwarciowych zależy od zastosowanego sposobu gaszenia łuku elektrycznego. Skuteczne i tanie ograniczanie prądów zwarciowych umożliwiło zastosowanie w latach 20. ubiegłego wieku piasku kwarcowego jako gasiwa. Ograniczenie prądu następuje wówczas, gdy zapłon łuku w bezpieczniku powstanie przed wystąpieniem szczytowego prądu zwarciowego i powstające napięcie łukowe przewyższy napięcie źródła. Liczne próby zastosowania innych sposobów gaszenia łuku w bezpiecznikach nie dały dotychczas pozytywnych rezultatów ograniczania prądu zwarciowego.
Bezpieczniki cylindryczne C z oferty firmy TME:<br />
a – szklany, topikowy, szybki, 5 x 20 mm, 80 mA, 250 V AC,<br />
b – ceramiczny, topikowy, szybki, 5 x 20 mm, 2,5 A, 250 V AC,<br />
c – szklany, topikowy, zwłoczny, 5 x 20 mm
Elementy topikowe
Elementy topikowe wykonywane są zazwyczaj z miedzi, z miedzi posrebrzanej lub ze srebra, w postaci drutów w bezpiecznikach instalacyjnych i taśm lub pakietu taśm w bezpiecznikach przemysłowych. Element topikowy umieszczony w korpusie ceramicznym wypełnionym piaskiem kwarcowym tworzy wkładkę topikową. Piasek w czasie długotrwałego przepływu prądu ułatwia chłodzenie elementu topikowego, gaszenie łuku po stopieniu się elementu topikowego oraz ogranicza ciśnienie przenoszone na ścianki korpusu w trakcie palenia się łuku elektrycznego.
Elementy topikowe mają tzw. miejsca przeciążeniowe i zwarciowe. W miejscach przeciążeniowych na drut topikowy naniesione jest lutowie ołowiowo-cynowe, które ma niższą temperaturę topnienia od miedzi. W tym miejscu rozpoczyna się proces topnienia przy przeciążeniu. Umożliwia to kształtowanie charakterystyk czasowo-prądowych bezpiecznika przy przeciążeniu. Miejsca zwarciowe tworzy się przez przewężenie lub kilka przewężeń drutu topikowego lub przez perforację taśm topikowych w bezpiecznikach nożowych. Pozwala to na odpowiednie kształtowanie charakterystyk t-I.
Podczas przepływu prądu przeciążeniowego nagrzewanie się elementu topikowego trwa dość długo. Stopienie się topika i zapalenie łuku elektrycznego następuje w miejscu przeciążeniowym. Przy przeciążeniu łuk pali się dość długo, bowiem wraz ze stapianiem się elementu topikowego łuk się wydłuża, zwiększają się czasy przerw bezprądowych przy przechodzeniu prądu przez zero i maleje wartość skuteczna prądu łuku. Jest to przyczyną zmniejszania się szybkości wydłużania łuku, co utrudnia ostateczne zgaszenie łuku. Powoduje to, że nie wszystkie bezpieczniki mają zdolność przerywania prądów przeciążeniowych.
Przy przepływie prądów zwarciowych o bardzo dużej gęstości prądu w elemencie topikowym dochodzącej do wielu kA/mm2, element topikowy na całej długości nagrzewa się w ciągu około 1 ms do bardzo wysokiej temperatury. Powoduje to, przy udziale różnych sił mechanicznych i elektrodynamicznych, rozpad topika i powstanie wielu łuków. Duża wartość napięcia łuku w bezpieczniku wywołuje powstanie prądu wstecznego o dużej stromości narastania, co jest przyczyną szybkiego doprowadzenia prądu wypadkowego płynącego przez bezpiecznik do zera i zgaszenia łuku. Łuk jest gaszony w czasie krótszym niż czas potrzebny do osiągnięcia wartości prądu udarowego.
Straty mocy
Bezpieczniki topikowe, a właściwie ich elementy topikowe charakteryzują się sporymi spadkami napięcia w warunkach roboczych i w konsekwencji znacznymi stratami mocy. Parametr ten należy brać pod uwagę zarówno przy projektowaniu rozdzielnic, jak i sieci rozdzielczych, zwłaszcza sieci rozdzielczych zakładów energetycznych i zakładów przemysłowych. Straty mocy w bezpiecznikach topikowych zależą przede wszystkim od materiału topika, jego przekroju, liczby przewężeń i długości (od rezystancji topika), technologii jego produkcji, sposobu gaszenia łuku i chłodzenia. Straty mocy w powszechnie stosowanych bezpiecznikach ograniczających z chłodziwem kwarcowym są ważnym aspektem ekonomicznym wpływającym na koszty przesyłu energii od punktu jej wytwarzania do odbiorcy końcowego. Bezpieczniki, ze względu na ich liczbę w każdej sieci rozdzielczej, stanowią dużą grupę elementów generujących znaczne straty energii, co ma poważny wpływ na koszty jej przesyłu, a zatem i na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstwa.
Na rynku polskim dostępne są wkładki topikowe niskiego napięcia wielu producentów, którzy podają różne wartości znamionowe strat mocy swoich wyrobów. Analiza strat mocy wkładek topikowych rodzaju NH00 o prądach znamionowych 63, 80, 100, 125 i 160 A pozwoliła ustalić, że średnie wartości strat mocy wkładek topikowych różnych producentów różnią się między sobą w zależności od ich prądów znamionowych następująco:
• 63 A – ± 42%,
• 80 A – ± 27%,
• 100 A – ± 15%,
• 125 A – ± 20%,
• 160 A – ± 10%.
Podobne też są różnice kosztów eksploatacji zainstalowanych bezpieczników. Powinno to być uwzględniane, obok innych parametrów, przy wyborze wkładek topikowych.
Bezpieczniki instalacyjne z oferty TME: a – przemysłowy D, zwłoczny, 6 A, 400 V AC, b – przemysłowy DO, 20 A
Klasa bezpiecznika
Klasa bezpiecznika oznacza zazwyczaj rodzaj charakterystyki prądowo-czasowej wkładki bezpiecznikowej. Jej oznakowanie składa się z dwóch członów – litery małej g lub a oznaczających zakres zdolności wyłączania i drugiego członu – litery dużej oznaczającej kategorię użytkowania. Litery małe:
• pierwsza litera g – oznacza wkładkę ogólnego zastosowania, której zdolność wyłączeniowa jest gwarantowana poczynając od prądu powodującego przepalenie elementu topikowego w czasie 1 godziny do znamionowego prądu wyłączającego. Wkładka ta jest więc wkładką o pełnozakresowej zdolności wyłączania, zdolną do wyłączenia każdego prądu przetapiającego wkładkę;
• pierwsza litera a – oznacza wkładkę o niepełnozakresowej zdolności wyłączania, tzn. taką, która wyłącza poprawnie prąd zawarty pomiędzy najmniejszym prądem wyłączalnym Ibmin niewiększym niż 6,3 In i znamionowym prądem wyłączalnym Ibn. Wkładka nie gwarantuje poprawnego wyłączania małych prądów przeciążeniowych.
Drugi człon symbolu – duża litera oznacza kategorię użytkowania wkładki topikowej:
• L – wkładka ogólnego przeznaczenia do zabezpieczania przewodów i żył kabli o charakterystyce zwłocznej, niemal identycznej jak wkładki G,
• G – wkładka ogólnego przeznaczenia o charakterystyce zwłocznej, głównie do zabezpieczania urządzeń,
• F – wkładka ogólnego zastosowania o charakterystyce szybkiej,
• M – wkładka do zabezpieczania silników i urządzeń rozdzielczych,
• R – wkładka o działaniu superszybkim do zabezpieczania urządzeń półprzewodnikowych,
• Tr – wkładka do zabezpieczania transformatorów,
• B – wkładka do zabezpieczania urządzeń w podziemiach kopalń.
Najczęściej spotykane są wkładki topikowe klasy gL, gG, aM, gR, aR i gTr. W celu łatwiejszego rozróżniania i zapobiegania pomyłkowym zamianom napisy i oznakowania wkładek mają barwy zależ-ne od klasy bezpiecznika.
Wkładka topikowa typu NH3 (gG / 630 A / 500 V / K) firmy Jean Mueller
Dobór wkładek
Przy doborze wkładek bezpiecznikowych trzeba się kierować informacjami zawartymi w obu członach oznakowania. Wkładkę oznakowaną literą a stosuje się w obwodach, w których są zainstalowane łączniki z wyzwalaczami lub przekaźnikami przeciążeniowymi wyłączającymi zasilanie obwodu zanim nastąpi stopienie elementu topikowego, przy prądach mniejszych niż najmniejszy prąd wyłączalny wkładki. W obwodach, w których nie są zainstalowane łączniki nadprądowe, stosuje się wkładki oznakowane literą g. Do zabezpieczania urządzeń i przewodów dobiera się wkładki ogólnego przeznaczenia gG lub gL. Jeżeli wkładki te na końcu długiego obwodu wyłączają, z punktu widzenia ochrony przeciwporażeniowej, po zbyt długim czasie, zastępuje się je wkładkami o działaniu szybkim gF. Obwody silnikowe ze stycznikami i wyzwalaczami przeciążeniowymi zazwyczaj zabezpiecza się wkładkami gM lub gG. Do zabezpieczania obwodów z elektronicznymi przekształtnikami częstotliwości stosuje się z reguły wkładki superszybkie aR lub gR. Wkładki gG i gL stosuje się również do dobezpieczania iskiernikowych ograniczników przepięć i wyłączników różnicowoprądowych.
Wkładki topikowe gTr
Wkładki topikowe gTr o charakterystyce transformatorowej z typowymi podstawami do bezpieczników przemysłowych lub łącznikami bezpiecznikowymi służą do zabezpieczania transformatorów o mocach od 50 do 1000 kVA. Oferowane są trzy wielkości wkładek topikowych gTr, do zabezpieczania transformatorów o mocach:
• od 50 do 250 kVA – wielkości 2,
• od 250 do 400 kVA – wielkości 3,
• od 400 do 1000 kVA – wielkości 4.
Wkładki gTr mają wymiary wkładek przemysłowych o charakterystyce gG i spełniają wymagania norm polskich i VDE. Zamiast prądu znamionowego, jak w przypadku wkładek topikowych o innych charakterystykach, dla wkładek o charakterystyce gTr podaje się moc znamionową transformatora Sn, do którego zabezpieczenia są one przeznaczone. Prąd znamionowy wkładki wyznacza się z zależności
In = Sn/3Un
Charakterystyki wkładek gTr są dopasowane do charakterystyk bezpieczników wysokiego napięcia i charakterystyk obciążeń transformatora. Wkładki transformatorowe umożliwiają przepływ prądu 1,3 x In przez co najmniej 10 godzin, wyłączenie następuje przy prądzie 1,5 x In w czasie 2 godzin, mają one zazwyczaj zwarciową zdolność wyłączenia równą 100 kA.
Ultraszybkie bezpieczniki nożowe UMR firmy Siba
Bezpieczniki cylindryczne C
Wkładki topikowe cylindryczne są przeznaczone do współpracy z rozłącznikami bezpiecznikowymi, służą do zabezpieczania przewodów i urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Po otwarciu rozłącznika i wyjęciu wkładki uzyskuje się widoczną przerwę izolacyjną w obwodzie. Wkładki cylindryczne wykonane są w postaci walcowego korpusu ze steatytu z metalowymi zestykami czołowymi. W korpusie umieszczony jest element topikowy zasypany piaskiem kwarcowym. Konstrukcja wkładek cylindrycznych pozwoliła na uzyskanie wysokich wartości wyłączeniowych prądów zwarciowych, wynoszących w zależności od napięcia 80, 100 i niekiedy 125 kA. Wkładki cylindryczne oferowane są w dwóch klasach: gG do zabezpieczania żył kabli i przewodów oraz aM do zabezpieczania silników elektrycznych. Wkładki cylindryczne nie są wyposażane we wskaźniki zadziałania, ze względu na to, że po zainstalowaniu są całkowicie ukryte w rozłącznikach i wskaźniki zadziałania nie byłyby widoczne. Wkładki topikowe cylindryczne mogą pracować w trzech zakresach napięciowych: 400, 500 i 690 V. Najważniejszym parametrem mechanicznym wkładek cylindrycznych jest ich średnica j i długość L, zaś parametrem elektrycznym prąd znamionowy. Z punktu widzenia wymiarów wkładki cylindryczne podzielono na pięć grup:
• C – 8,5 x 32 mm (CH – 8 x 31 mm) – od 1 A do 25 A,
• C1 – 9 x 36 mm – 2 A do 40 A,
• CH10 – 10 x 38 mm – 0,5 A do 32 A,
• CH14 – 14 x 51 mm – 2 A do 50 A,
• CH22 – 22 x 58 mm – 16 A do 125 A.
Do współpracy z wkładkami cylindrycznymi oferowane są rozłączniki 1-, 2-, 3- oraz 3+N-biegunowe oraz podstawy bezpiecznikowe do montażu na szynie TS35 ze wskaźnikiem zadziałania neonowym, ledowym lub bez wskaźnika zadziałania.
Wkładka topikowa typu S3Müf01/110 (1000 A / 1000 V) firmy Jean Mueller
Bezpieczniki instalacyjne D
W zakresie bezpieczników instalacyjnych najbardziej rozpowszechnione są bezpieczniki typu D. Są one przeznaczone do wymiany przez osoby niewykwalifikowane, zwłaszcza w gospodarstwach domowych i podobnych zastosowaniach. Służą do zabezpieczania instalacji elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń oraz do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Typ D w zależności od producenta zawiera pełny zakres wielkości DI, DII, DIII, DIV i DV o następujących prądach znamionowych wkładek topikowych:
• DI – 2 A do 25 A do gniazd E16,
• DII – 2 A do 25 A do gniazd E27,
• DIII – 32 A do 63 A do gniazd E33,
• DIV – 80 A do 100 A do gniazd R 1/4”,
• DV – 125 A do 200 A do gniazd R 2”,
z charakterystyką gG, gF, gR i aR. Do tego oferowane są gniazda ceramiczne oraz z tworzyw sztucznych do montażu na płycie montażowej lub na szynie TS 35, główki, wstawki kalibrowe itp. Wkładki typu D wykonywane są zazwyczaj na napięcia znamionowe prądu przemiennego: 500, 690, 750 i 1200 V oraz na napięcia znamionowe prądu stałego 250, 440 i 600 V. Wkładki typu D mają zamontowany kolorowy wskaźnik zadziałania widoczny po ich umieszczeniu w gnieździe bezpiecznikowym i umocowaniu główką.
Bezpieczniki instalacyjne DO
Obecnie coraz większą popularność zdobywają bezpieczniki miniaturowe typu D0. Produkowane są one na prądy znamionowe od 2 do 100 A z charakterystyką gG. Podzielone są zazwyczaj na trzy grupy w zależności od prądów znamionowych i wielkości gniazd:
• DO1 – 2 / 4 / 6 / 10 / 16 A do gniazd E14,
• DO2 – 20 / 25 / 32 / 35 / 40 / 50 / 63 A do gniazd E18,
• DO3 – 80 / 100 A do gniazd M 30 x 2.
Najważniejsze zalety bezpieczników miniaturowych typu DO to m.in.:
• mniejsze rozmiary od wkładek typu D, co daje możliwość oszczędności miejsca w rozdzielnicy,
• niskie straty mocy i energii,
• niewielkie przyrosty temperatury,
• wysoka zdolność przerywania prądu zwarcia,
• stabilność charakterystyk czasowo-prądowych,
• możliwość uzyskiwania selektywności bezpieczników połączonych szeregowo,
• selektywna współpraca z wyłącznikami nadprądowymi,
• możliwość zastosowania rozłączników bezpiecznikowych.
Bezpieczniki ultraszybkie cylindryczne URZ firmy Siba
Bezpieczniki przemysłowe NH
Bezpieczniki topikowe przemysłowe są przeznaczone do ochrony instalacji elektroenergetycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Często nazywane są tradycyjnie bezpiecznikami mocy Bm. Wielu producentów znakuje wkładki topikowe przemysłowe symbolem NH pochodzącym z norm niemieckich. Wkładki topikowe przemysłowe mają korpus w kształcie prostopadłościanu wykonanego ze steatytu – materiału ceramicznego bardzo odpornego na obciążenia termiczne. Wkładki wyposażone są w styki nożowe miedziane lub mosiężne pokryte warstwą srebra. Wewnątrz ceramicznego korpusu umieszczony jest element topikowy miedziany połączony z wewnętrznymi częściami styków nożowych. Korpus wypełniony jest piaskiem kwarcowym. Całość zamknięta jest pokrywami czołowymi z materiału przewodzącego, np. aluminium odpornego na korozję. Wkładki przemysłowe przeznaczone są do wymiany przez osoby wykwalifikowane. Do ich zakładania i wyjmowania ze szczęk podstawy służy uchwyt izolacyjny. Wkładki bezpieczników przemysłowych wyposażone są we wskaźniki zadziałania. Produkowane są również wkładki typu NH z podwójnymi wskaźnikami zadziałania, na korpusie (tradycyjnie) i na górnej pokrywie. Z chwilą przepalenia elementu topikowego obydwa wskaźniki zadziałają jednocześnie. Bezpieczniki z podwójnym wskaźnikiem zadziałania są przeznaczone głównie do rozłączników bezpiecznikowych. Przy napięciach znamionowych 500 V zdolność wyłączania bezpieczników NH zazwyczaj wynosi 100 lub 120 kA, a przy napięciu 690 V – 100 kA. Oferta rynkowa bezpieczników przemysłowych obejmuje dwa wykonania – normalne i kompaktowe. Wykonanie normalne obejmuje grupy o zakresie prądowym:
• 00 do 160 A,
• 1 do 200 A,
• 2 do 400 A,
• 3 do 630 A,
• 4a do 1600 A.
W grupach od 00 do 3 występuje wykonanie kompaktowe, które charakteryzuje się mniejszymi wymiarami korpusów ceramicznych przy niezmienionym rozstępie noży stykowych w stosunku do wykonania normalnego. Wykonania kompaktowe obejmują grupy o zakresach prądowych:
• 000 (00C) do 100 A,
• 1C do 160 A,
• 2C do 250 A,
• 3C do 400 A.
Bezpieczniki przemysłowe NH oferowane są w zależności od napięcia znamionowego z charakterystykami:
• 500 i 400 V – gL, gG i gF,
• 690 V – gL, gG i aM,
• 400 V – gTr.
Poszczególni producenci mogą oferować wkładki topikowe o innych zakresach prądowych i innym oznakowaniu.
Opracowano na podstawie
materiałów firmowych