Apator od kilku lat posiada w swojej ofercie dwie wersje produktowe rozłączników izolacyjnych bezpiecznikowych listwowych: ARS oraz ARS pro. W drugiej połowie 2016 roku pojawiła się na rynku kolejna generacja rodziny typu ARS, z przedrostkiem „smart”, podkreślającym „inteligencję” aparatów. Konstruktorzy tworząc wersję smartARS pro wprowadzili w tym aparacie szereg innowacji, głównie w celu podniesienia bezpieczeństwa i zapewnienia łatwej obsługi.

Aparaty smartARS pro (rys. 1) przeznaczone są do aplikacji, w których wymagana jest wysoka niezawodność oraz bezpieczeństwo obsługi, tj. rozdzielnic niskich napięć w stacjach transformatorowych, przemysłowych rozdzielnic niskiego napięcia oraz złączy kablowo-rozdzielczych. Rozłączniki smartARS pro spełniają wymagania najnowszych norm europejskich PN-EN 60947-1 i PN-EN 60947-3. Ich parametry techniczne są dostosowane do najnowszych standardów specyfikacji technicznych zakładów energetycznych, zarówno polskich jak i zagranicznych.

Rys. 1. Aparaty smartARS pro przeznaczone do aplikacji, w których wymagana jest wysoka niezawodność oraz bezpieczeństwo obsługi

SmartARS pro można wyposażyć w odpowiednie moduły detekcyjne (rys. 2), przekładniki prądowe (rys. 3), łączniki miniaturowe oraz inne akcesoria. Tak wyposażone urządzenia przewidziane są do stosowania w nowym systemie opracowanym przez firmę Apator, służącym do monitorowania stacji i rozdzielnic niskiego napię­cia. System ten nosi nazwę 4grid Inspect.

Rys. 2. Moduły detekcyjne smartARS pro

4grid Inspect
Rozwiązanie 4grid Inspect umożliwia tworzenie inteligentnych systemów nadzoru stacji SN/nn, które są jednymi z elementów inteligentnych sieci, powszechnie znanych jako smart grid. Wykorzystane urządzenia oraz usługi IT pozwalają na bezpieczną dystrybucję energii i otrzymanie pełnego pakietu informacji o jej jakości i stanie zamontowanych komponentów.
Rozłącznik smartARS pro jest jedną z głównych części składowych tego systemu. Podaje on informację do systemu nadzoru SCADA o stanie przepalenia wkładki bezpiecznikowej, pomiarze prądów fazowych oraz informuje o pozycji pracy rozłącznika (zamknięty/otwarty).

Rys. 3. Przekładniki prądowe – jedno z dostępnych dla smartARS pro akcesoriów

Montaż w technologii PPN
Jedną z głównych i najważniejszych innowacji w rozłącznikach smartARS pro jest bezpieczny i szybki montaż w technologii PPN. Specjalna konstrukcja aparatu z zabudowanymi w podstawie modułami zawierającymi śruby (rys. 4) pozwala na jego bezpieczny montaż na moście szynowym w technologii PPN.
Poza bezpieczeństwem rozwiązanie to przyspiesza w znacznym stopniu prace instalatorskie w porównaniu do wersji klasycznej. Pozwala to firmom wykonawczym w znacznym stopniu obniżyć koszty zwią­zane z montażem. Rozwiązanie takie jest możliwe również dla wersji rozłącznika z zabudowanymi zaciskami hakowymi.

Rys. 4. Konstrukcja smartARS pro z zabudowanymi w podstawie modułami zawierającymi śruby pozwala na bezpieczny montaż na moście szynowym w technologii PPN

Budowa rozłączników smartARS pro

Rozłącznik smartARS pro został dostosowany do istniejących systemów rozdzielnic. Wymiary zewnętrzne i specjalnie wyprofilowane kształty umożliwiają jego montaż w systemowych rozwiązaniach szaf wielu marek, z wykorzystaniem elementów maskujących danych producentów (rys. 5).

Rys. 5. Rozłącznik smartARS pro może być montowany w szafach wielu marek z wykorzystaniem odpowiednich elementów maskujących

Odprowadzenie ciepła
Kolejna innowacja to kontrolowane odprowadzenie ciepła w rozłącznikach smartARS pro. Specjalnie zaprojektowane kanały umiejscowione wewnątrz aparatu umożliwiają jeszcze lepszą wymianę ciepłego powietrza, co w znacznym stopniu wpływa na poprawę jego pracy. Wykorzystany został tzw. efekt zasysania zimnego powietrza, które następnie przechodząc przez tory prądowe, odbiera od nich ciepło i górnymi otworami oddaje je na zewnątrz. Zaletą tego rozwiązania jest fakt, iż rozłącznik smartARS pro oddając ciepłe powietrze do góry, nie podgrzewa pozostałych rozłączników zamontowanych na moście szynowym.

Rys. 6. Specjalne kanały umiejscowione wewnątrz aparatu umożliwiają lepszą wymianę ciepłego powietrza

Obudowa
Zmodyfikowana została także obudowa rozłącznika w porównaniu z poprzednią wersją. Obecnie tworzy ona jeden element bezpośrednio połączony z osłonami. Konstrukcja obudowy nadaje jej odpowiednią sztywność powodując, że pracujący w niej napęd nie ma żadnych zbędnych luzów, zapewniając stabilność i pewność działania.

Podwyższony stopień ochrony IP
Nowa konstrukcja detali w rodzinie rozłączników smartARS pro pozwoliła na uzyskanie podwyższonego stopnia ochrony IP. Rozłączniki w pozycji pracy przy zasłoniętych otworach pomiarowych umiejscowionych w pokrywkach, mają „od czoła” klasę ochrony IP30. W pozycji otwartej (rozłączonej) – IP20. W trakcie operacji łączeniowych, gdy nóż wkładki bezpiecznikowej umiejscowiony jest jeszcze w stykach szczękowych, osoba obsługująca rozłącznik ma przez cały czas zapewnioną ochronę i pewność, że nie dotknie elementów będących pod napięciem, w tym noża wkładki bezpiecznikowej. Dopiero po wyjściu noży ze styków szczękowych, gdy pojawi się widoczna przerwa izolacyjna, następuje dostęp do noży wkładki bezpiecznikowej. Jest wtedy stuprocentowa pewność, że rozłącznik rozłączył obwód.
Każda kolejna wersja rozłączników serii ARS w osłonie styków posiada umiejscowione specjalnie zaprojektowane i odpowiednio usytuowane nad stykami szczękowymi płytki dejonizacyjne, które we właściwy sposób, podczas operacji łączeniowych dzielą, a następnie gaszą łuk elektryczny, podnosząc w ten sposób bezpieczeństwo obsługi rozłączników.

Klasa palności tworzyw sztucznych
Istotnym i niezmiernie ważnym parametrem jest klasa palności tworzyw sztucznych użytych do produkcji rozłączników smartARS pro. Są to tworzywa mające klasę palności V0. Apator zlecił wykonanie badań potwierdzających deklarowaną klasę palności w akredytowanym laboratorium badawczym. Badania zostały wykonane na próbkach o grubości minimalnej, maksymalnej oraz uśrednionej występującej w detalach wchodzących w skład całego rozłącznika.
Główne zalety nowego rozłącznika firmy Apator, smartARS pro, to zwiększone bezpieczeństwo oraz łatwiejszy montaż. Zaprezentowany aparat będzie można zobaczyć na targach Energetab w Bielsku-Białej na stoisku firmy Apator.

mgr inż. Robert Łuczak
Autor jest menedżerem produktu
w Biurze Rozwoju Aparatury Łączeniowej Apator