Firma Noark Electric oferuje styczniki do różnorodnych systemów przemysłowych i sterujących, dla maksymalnego prądu znamionowego 500 A, w kategorii użytkowania AC-3 dla 400 V (rys. 1). Zostały również przygotowane specjalne wykonania styczników: Ex9CC do baterii kondensatorów oraz Ex9CSR i Ex9CR do układów nawrotnych z wbudowaną blokadą mechaniczną. Wszystkie styczniki mogą być rozbudowane o szeroką gamę akcesoriów, w celu spełnienia wymagań w najbardziej rygorystycznych aplikacjach.

Miniaturowe styczniki Ex9CS (rys. 2) charakteryzują się zwartą, kompaktową budową, przy zachowaniu bardzo dobrych parametrów elektrycznych. Wykonanie to zostało zaprojektowane na prądy znamionowe 6, 9 i 12 A, w kategorii użytkowania AC-3 dla 400 V. Aparaty umożliwiają sterowanie silnikami do maksymalnej mocy 5,5 kW (AC3 / 400 V). Użytkownik może wybierać styczniki w tej wersji spośród wykonań 3-biegunowych z trzema torami zwiernymi oraz 4-biegunowych z czterema torami zwiernymi albo dwoma zwiernymi i dwoma rozwiernymi. Styczniki standardowo wyposażone są w jeden styk pomocniczy zwierny albo rozwierny, przy czym można dołożyć dodatkowy blok ze stykami pomocniczymi w różnych konfiguracjach, na froncie aparatu.

Styczniki przemysłowe Ex9C

Rozwinięciem serii Ex9CS są styczniki Ex9C do 100 A (rys. 3), w kategorii użytkowania AC-3 dla 400 V. Ich maksymalna moc znamionowa dla obciążenia trójfazowego wynosi 45 kW. Każdy produkt z tej grupy posiada standardowo wbudowane styki pomocnicze 1NC+1NO albo 2NC+2NO. Dodatkowo do każdego stycznika można dobudować styki pomocnicze przednie (w różnych konfiguracjach) oraz styki pomocnicze boczne 1NO+1NC. Montaż tych akcesoriów nie ogranicza możliwości dołączenia przekaźników przeciążeniowych. Styczniki Ex9C do 100 A można montować na szynie TH-35 lub TH-75 oraz bezpośrednio na płycie montażowej. Napięcia cewki można dobrać z zakresu 24-415 V AC, zarówno dla styczników miniaturowych jak i standardowych do 100 A.

Styczniki Ex9C do 500 A
Nowością w ofercie są wprowadzone na rynek styczniki mocy do 500 A (rys. 4) i dedykowane do nich akcesoria. Aparaty zostały zaprojektowane i wykonane zgodnie z normą IEC/EN 60947-4-1. Posiadają wiele różnych zastosowań, w tym do aplikacji przeznaczonych dla przemysłu ciężkiego. W takim przypadku użytkownik również może dobrać stycznik na napięcie sterujące cewki w zakresie od 24 do 415 V AC/DC. Styczniki są dostępne w wykonaniu 3-biegunowym i dostarczane w standardzie z wbudowanymi stykami pomocniczymi w konfiguracji 2NO+2NC. Podział na kolejne trzy wielkości mechaniczne zapewnia optymalizację parametrów elektrycznych, jak i wymiarów mechanicznych, pokrywając szeroki zakres prądów znamionowych. Klucz doboru stycznika pokazano na rys. 5. Dla wszystkich wielkości mechanicznych dedykowana jest szeroka gama akcesoriów, w tym przekaźniki termiczne (rys. 6), styki pomocnicze frontowe, boczne i pneumatyczne moduły czasowe.

Rys. 2. Miniaturowy stycznik Ex9CS

Rys. 3. Stycznik przemysłowy Ex9C

Styczniki nawrotne Ex9CSR i Ex9CR

W ofercie Noark Electric dostępne są styczniki nawrotne stosowane głównie do sterowania zmianą kierunku obrotów silników asynchronicznych. Aparaty te mogą być również używane w dwóch obwodach, gdzie konieczne jest, aby tylko jeden z nich był załączony. Zestaw styczników jest standardowo wyposażony w blokadę mechaniczną. Dodatkowa blokada elektryczna napięć sterujących może być zrealizowana za pomocą styków pomocniczych AX42 lub dzięki wbudowanym stykom pomocniczym.
Seria styczników miniaturowych nawrotnych Ex9CSR jest wykonana dla maksymalnego prądu znamionowego 12 A do sterowania silnikami o mocy do 5,5 kW, w wykonaniu 3- i 4-biegunowym, z wbudowanym stykiem pomocniczym. Rozwinięciem są styczniki do prądu 100 A typu Ex9CR (rys. 7) w wykonaniu 3-biegunowym, dostarczane wraz ze stykami pomocniczymi 1NO+1NC albo 2NO+2NC. Napięcie cewki może być dobrane z zakresu 24-415 V AC. Do wszystkich serii styczników nawrotnych pasują te same akcesoria, jak do styczników Ex9CS i Ex9C.

Rys. 4. Styczniki mocy Ex9C do 500 A

Rys. 5. Klucz doboru stycznika Ex9C

Styczniki Ex9CC do baterii kondensatorów

Kolejnym rodzajem styczników Noark Electric są aparaty Ex9CC przeznaczone do załączania obwodów pojemnościowych, przede wszystkim baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej. Wykorzystanie zaawansowanej technologii pozwoliło na wyposażenie styczników w zestaw specjalnie zaprojektowanych rezystorów, załączanych przez wyprzedzające styki pomocnicze (rys. 8). Ma to na celu efektywne ograniczenie prądów o wysokich wartościach, które pojawiają się przy załączaniu obwodów o charakterze pojemnościowym. Co istotne, układ z rezystorami jest dostępny w standardzie i nie ma konieczności zamawiania go osobno. Kategoria użytkowania styczników Ex9CC to AC-6b (włączanie baterii kondensatorów). Dla tej kategorii użytkowania dostępne są wykonania o prądzie znamionowym do 100 A, umożliwiającym kompensację mocy biernej aż do 60 kvar (380-415 V). Istnieje możliwość doboru stycznika na napięcie cewki od 24 do 415 V AC, a montaż styczników jest możliwy na standardowej szynie TH-35 lub na płycie montażowej. Pomimo że styczniki są wyposażone we wbudowane styki pomocnicze o różnych konfiguracjach, możliwe jest dodatkowe dobudowanie styków pomocniczych bocznych. Styczniki można wyposażyć w specjalne układy tłumiące, które redukują skoki napięcia w obwodzie sterowniczym.

Rys. 6. Przekaźnik termiczny dla styczników mocy Ex9C do 500 A

Rys. 7. Styczniki nawrotne typu Ex9CR do prądu 100 A

Akcesoria dodatkowe

Dla wszystkich przedstawionych serii styczników, w celu zrealizowania bardziej skomplikowanych układów sterowania, dostępne są styki pomocnicze w różnych konfiguracjach: normalnie otwarte i normalnie zamknięte. Styki pomocnicze są oferowane w wykonaniu frontowym (rys. 9a) lub bocznym (rys. 9b). Odpowiednia konstrukcja i zróżnicowana głębokość podłączania przewodów sterowniczych oraz przewodów silnoprądowych ułatwia oprzewodowanie stycznika. Każdy silnik powinien być chroniony przed przegrzaniem i zniszczeniem. Do tego celu należy stosować przekaźniki przeciążeniowe, które dodatkowo chronią silnik przed pracą niepełnofazową. Każdy przekaźnik posiada regulowaną nastawę prądu przeciążeniowego w celu dokładnego dopasowania do prądu znamionowego silnika. Charakterystyka ta różni się od charakterystyki termicznej zainstalowanej w standardowych wyłącznikach instalacyjnych i jest dokładnie dopasowana do pracy silnika. Przekaźniki mogą być montowane bezpośrednio pod odpowiednim stycznikiem lub zamontowane jako osobne urządzenia, z wykorzystaniem dedykowanego adaptera na szynę TH-35 (rys. 10). Uzupełnieniem asortymentu akcesoriów do styczników są: pneumatyczne moduły czasowe opóźniające załączenie albo otwarcie styków pomocniczych (rys. 11a) montowane z przodu stycznika oraz układy tłumiące (rys. 11b) w wykonaniu warystorowym lub RC (rezystor + kondensator) do obniżenia skoków napięcia w układzie sterującym.

Rys. 8. Stycznik Ex9CC do załączania obwodów pojemnościowych, z zestawem rezystorów załączanych przez wyprzedzające styki pomocnicze

Rys. 9. Akcesoria – styki pomocnicze: a – w wykonaniu frontowym, b – w wykonaniu bocznym

Rys. 10. Adapter przekaźnika na szynę TH-3

Rys. 11. Akcesoria: a – pneumatyczny moduł czasowy, b – układ tłumiący

Podsumowanie

Wszystkie przedstawione serie styczników są wytwarzane z wykorzystaniem zaawansowanych technologii i dysponują dobrymi parametrami technicznymi. Aparaty zostały przebadane w Instytucie Testów Elektrotechnicznych w Pradze i otrzymały świadectwo wysokiej trwałości mechanicznej oraz elektrycznej. Pozwala to na realizowanie milionowych cykli łączeniowych z dużą częstotliwością oraz zapewnienie poprawnego, wieloletniego działania aplikacji nawet w najbardziej eksploatowanych układach sterowniczych. Duża wrażliwość styczników na impuls sterujący umożliwia otwieranie i zamykanie torów głównych w czasie tysięcznych części sekundy. Każdy stycznik jest objęty 5-letnią gwarancją producenta, tak samo jak pozostałe produkty firmy Noark Electric. Dokumentacja techniczna, instrukcje obsługi oraz deklaracje zgodności są dostępne w całości w języku polskim na stronie internetowej www.noark-electric.pl.

Grzegorz Waligórski
Autor jest pracownikiem
firmy Noark Electric