Należące do PGE Energia Odnawialna elektrownie szczytowo-pompowe (ESP) odegrały kluczową rolę w zbilansowaniu polskiego systemu elektroenergetycznego po awarii w rozdzielni Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) w Rogowcu. W poniedziałek, 17 maja, około godz. 17, czyli w momencie szczytowego zapotrzebowania na energię, ESP Żarnowiec, Porąbka-Żar, Dychów i Solina dostarczyły do sieci ponad 1,5 GW mocy.

– To wyjątkowa sytuacja, że wykorzystane zostały w tym samy czasie pełne możliwości każdego z piętnastu hydrozespołów elektrowni szczytowo-pompowych PGE. Tak duża interwencja była konieczna, gdyż wskutek awarii w rozdzielni PSE Rogowiec, z Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE) ubyło gwałtownie około 3,6 GW mocy generowanych przez Elektrownię Bełchatów – mówi Marcin Karlikowski, prezes zarządu PGE Energia Odnawialna.

Kilka minut później ESP Żarnowiec, Porąbka-Żar, Solina i Dychów uzupełniły te braki w ponad 40%. Potem ta interwencja była mniejsza, a niedobory energii były pokrywane z dostępnej rezerwy mocy pracujących elektrowni cieplnych (tzw. rezerwa wirująca) oraz z międzyoperatorskiego importu awaryjnego z Czech, Słowacji i Niemiec.

Największy udział w bilansowaniu systemu odegrała elektrownia w Żarnowcu. W poniedziałek, 17 maja około godz. 17 dostarczyła ona do sieci 745 MW mocy. Duże znaczenie miała też interwencja ESP Porąbka-Żar (541 MW), ESP Solina (185 MW) oraz ESP Dychów (75 MW).

Elektrownie szczytowo-pompowe

Elektrownie szczytowo-pompowe to szczególne obiekty hydrotechniczne. Ich zadaniem jest nie tyle wytwarzanie energii elektrycznej, ile pełnienie funkcji regulacyjno-interwencyjnej. ESP Żarnowiec, Porąbka-Żar, Solina czy Dychów to magazyny energii wykorzystywane m.in. w sytuacjach kryzysowych, takich jak np. awaria w rozdzielni w Rogowcu.

Elektrownie szczytowo-pompowe zbudowane są pomiędzy dwoma zbiornikami wodnymi – górnym i dolnym. W okresie niskiego zapotrzebowania na energię elektryczną np. w nocy lub latem woda pompowana jest ze zbiornika dolnego do górnego. W godzinach szczytu następuje odwrócenie procesu.

Główną zaletą elektrowni szczytowo-pompowych jest wyrównywanie bilansu mocy w systemie elektroenergetycznym. Jest to o tyle ważne, że nie zawsze można precyzyjnie przewidzieć, jakie będzie na nie zapotrzebowanie. Co istotne, tego typu elektrownie są w stanie błyskawicznie – w ciągu 2-3 minut – reagować na nagłe zmiany w KSE. Potrafią odebrać moc z systemu w czasie jej nadpodaży oraz dostarczyć ją w czasie zwiększonego zapotrzebowania.