Eaton wprowadził do oferty nową gamę wyłączników różnicowoprądowych typu B – serię FRCdM. Aparaty tego rodzaju są stosowane np. w obwodach z zasilaczami UPS czy przemiennikami częstotliwości, czyli w instalacjach, w których mogą powstać prądy różnicowe wyprostowane gładkie.

W Polsce najbardziej popularnymi wyłącznikami różnicowoprądowymi są aparaty typu AC, które prawidłowo wyzwalają w przypadku powstania prądów różnicowych o przebiegu sinusoidalnym. Tego typu wyłączniki powinny być stosowane w najprostszych instalacjach elektrycznych. W przypadku nowoczesnych układów elektrycznych może się okazać, że jedynym rodzajem obwodu, gdzie wyłączniki typu AC mogą być stosowane, są np. obwody zasilające odbiorniki grzejne.

Rys. 1. Cyfrowy wyłącznik różnicowoprądowy serii FRCdM typu B

Rodzaje zabezpieczeń

Wobec powszechnego wyposażania urządzeń elektrycznych (np. sprzęt RTV/AGD, komputery, sprzęt biurowy) w prostowniki, przetwornice czy zasilacze, które mogą generować prądy różnicowe odkształcone, coraz bardziej istotny jest prawidłowy dobór urządzeń różnicowoprądowych. Zastosowanie wyłączników typu AC może okazać się nieskuteczne w instalacjach z wymienionymi urządzeniami – wyłączniki nie będą prawidłowo wyzwalały w przypadku pojawienia się odkształconych prądów upływu. W tego typu sytuacjach polecane jest stosowanie wyłączników typu A.
Istnieje również grupa odbiorników, dla których zarówno zastosowanie wyłączników typu AC, jak i A jest niewystarczające. Są to obwody, w których mogą powstać prądy wyprostowane gładkie. Prawidłowe wyzwolenie wyłączników w przypadku tego rodzaju prądów jest możliwe jedynie dla wyłączników różnicowoprądowych typu B. Przykładem instalacji, gdzie mogą powstać tego rodzaju prądy, to systemy z zasilaczami UPS, instalacje fotowoltaiczne, instalacje zasilające np. układy napędowe z przemiennikami częstotliwości, aparaturę medyczną itp.

Rys. 2. Dobór wyłączników różnicowoprądowych typu B do ochrony instalacji elektrycznych

Wyłączniki różnicowoprądowe FRCdM typu B

Wobec coraz częstszego stosowania tego typu urządzeń, firma Eaton wprowadziła nową serię cyfrowych wyłączników różnicowoprądowych FRCdM typu B. Zabezpieczenia te dostępne są w trzech wersjach wykonania: typu B, B+ oraz Bfq, które są dopasowane do potrzeb nowoczesnych instalacji elektrycznych. Opis poszczególnych wersji wyłączników różnicowoprądowych FRCdM przedstawiony jest w tabeli 1.

Dobór aparatów
Bardzo istotne jest prawidłowe dobranie zabezpieczeń do chronionych instalacji elektrycznych. Dzięki temu możliwe jest zapewnienie pewnej ochrony w przypadku powstania prądów różnicowych, przy jednoczesnym osiągnięciu jak największej ciągłość zasilania chronionego obwodu. Sposób postępowania w przypadku doboru zabezpieczeń różnicowoprądowych typu B serii FRCdM został przedstawiony na schemacie na rysunku 2. Dzięki specjalnej konstrukcji układu wyzwalającego poszczególnych typów wyłączników różnicowoprądowych FRCdM, możliwe jest optymalne dopasowanie aparatów do danej aplikacji.

Rys. 3. Działanie optycznego wskaźnika wartości poziomu prądu upływu wyłącznika FRCdM

Kontrola prądu upływu
Istotną cechą cyfrowych wyłączników różnicowoprądowych Eaton, do których zalicza się seria FRCdM, jest wskazywanie wartości prądu upływu pojawiającego się w chronionym obwodzie. Realizowane jest to na dwa sposoby:
• lokalnie, za pomocą wskaźnika składającego się z trzech diod LED, jego działanie zobrazowane jest na rysunku 3,
• zdalnie, za pomocą wbudowanego styku zwiernego, który działa równolegle z żółtą diodą LED, wskazując, że wartość prądu upływu przekroczyła 30% IDn.
Dzięki wskaźnikowi prądu upływu instalacja elektryczna może być stale monitorowana. Dostarczana jest prewencyjna informacja, która pozwala odpowiednio wcześniej zareagować na sytuację awaryjną. Prace konserwacyjne mogą być tak zaplanowane, aby usunąć przyczynę awarii (np. uszkodzoną izolację przewodów, kurz i wilgoć dostające się do elementów instalacji) zanim dojdzie do zadziałania wyłącznika.

Funkcja Test
Cyfrowe wyłączniki wyróżniają się także wymaganiami dotyczącymi testowania ich działania poprzez wciśnięcie przycisku „Test”. Producenci określają częstotliwość, z jaką test powinien być wykonywany, i najczęściej jest to okres miesięczny. W pewnych sytuacjach testowanie wyłącznika raz na miesiąc jest trudne do wykonania. Ma to miejsce wówczas, gdy zastosowane są np. obwody komputerowe, urządzenia telekomunikacyjne czy inne, będące krytycznymi dla danego obiektu, które powinny być zasilane w sposób ciągły. Wyłączniki FRCdM mogą być testowane jedynie raz do roku. Pozwala to na wykonanie testu podczas zaplanowanych wcześniej dla wybranych obwodów czynności konserwacyjnych. Roczny okres testowania okazuje się wystarczający w większości tego typu sytuacji.

Podsumowanie

Nowa gama cyfrowych wyłączników różnicowoprądowych FRCdMtypu B firmy Eaton, to rozwiązanie opracowane z myślą o wymaganiach współczesnych instalacji elektrycznych. Trzy wersje wykonania pozwalają na właściwy dobór aparatu do danej aplikacji i realizację pewnej ochrony przy spełnieniu wymagań dotyczących zapewnienia ciągłości zasilania systemu.

Grzegorz Cupriak
Autor pracuje jako product manager
w firmie Eaton Electric